ROTTERDAM – De komst van de nieuwe Fordfabriek bij het Marconiplein in Rotterdam is zeer onzeker geworden. De ceremoniële legging van de eerste steen ging vanmiddag niet door. Autobouwer Henry Ford vond de locatie niet groot genoeg.

Tijdens zijn verblijf in Nederland was de uitvinder van het lopende bandwerk bijzonder onder de indruk vanr de Nederlandse industrie. Gisterenmiddag bracht hij een bezoek aan de Philipsfabrieken in Eindhoven en vanmiddag volgde er een kort bezoek aan de werd van Wilton in Schiedam.

Henry Ford bezoekt de werf van Wilton Feyenoord in Schiedam. Beeld: Polygoonjournaal 1930-187, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. (Deze beelden hebben geen geluid)

Nu hij ons land met eigen ogen heeft gezien, heeft hij grotere plannen met zijn Ford Motor Company in ons land, zo wordt gezegd.

Henry Ford, Wikipedia, Public Domain

Ford in Rotterdam

De Amerikaanse autogigant Ford zit al zes jaar in Rotterdam. In 1924 opende Ford een kantoor aan de Spaansekade. Vanuit deze locatie werd de import voor Nederland geregeld. Een paar maanden later huurde het bedrijf een loods aan de Van Helmondstraat. Toen de verhuurder het pand terug wilde, ging Ford op zoek naar een eigen stek.

De gemeente Rotterdam, die graag Ford wil behouden voor de stad, heeft de Amerikaan meerdere bouwlocaties aangeboden voor een lage prijs. Daar zaten locaties bij in Rotterdam-Zuid, maar dat zag Ford niet zitten. Uiteindelijk valt de keuze op een stuk grond van 28.000 m² bij het Marconiplein.

(Het artikel gaat verder onder deze advertentie)

Met open armen

Gisteravond rond half acht arriveerde Ford met zijn gezelschap, rijdend in een Lincoln (onderdeel van Ford), bij het Weimar-hotel aan de Spaansekade. Aan het hotel zijn Amerikaanse vlaggen bevestigd.

Namens het gemeentebestuur bood burgemeester Drooglever Fortuyn een rondvaart aan door de haven van Rotterdam. De burgemeester kon zelf daar niet bij aanwezig zijn, omdat hij voor werkzaamheden naar Antwerpen moest.

Ford besloot vandaag om de rondvaart drastisch in te korten. Hij wilde eerst bij de scheepswerf van Wilton kijken, waar hij werd rondgeleid door de directie van het familiebedrijf. Daarna was het tijd om naar de bouwlocatie van de nieuwe Fordfabriek te gaan.

De bouw is enkele maanden geleden begonnen en het skelet van de nieuwe hal staat al voor een deel aan de Marconistraat, maar de officiële legging van de eerste steen was pas vandaag. Totdat Ford het idee kreeg dat er veel grotere mogelijkheden zijn in Rotterdam.


Hoe ging het verder?

Het Rotterdamse gemeentebestuur is wat beduusd, vanwege de actie van Ford, maar dit biedt nog veel meer mogelijkheden, zou je denken.

Maar de gesprekken tussen de Amerikaanse bedrijfsleiding en het Rotterdamse stadsbestuur lopen bijzonder moeizaam. Zo wil Ford de locatie, waar inmiddels een hal staat die bijna klaar is, terug verkopen aan de gemeente. Daar zijn op papier afspraken over gemaakt, maar niet iedereen (vooral de gemeenteraad niet) is blij met de voorwaarden.

Ook komen beide partijen heel moeizaam tot een akkoord over de nieuwe locatie, die bijna drie keer zo groot is als de plek bij het Marconiplein. Er wordt nadrukkelijk gekeken naar een plek op Heijplaat.

(Het artikel gaat verder onder deze advertentie)

Maar voordat er een akkoord is, blijkt dat Ford achter de rug van Rotterdam ook nog aan het onderhandelen is met Amsterdam. In maart 1931 zijn de contracten daar ondertekend. Het kantoor en alle medewerkers verhuizen naar Amsterdam. Hij zou daar nog betere voorwaarden hebben afgedwongen bij het gemeentebestuur.

Het gemeentebestuur laat weten dat het ze zich toch wel behoorlijk bedonderd voelt door de Amerikanen. Alle suggesties van Ford dat Rotterdam niet slagvaardig genoeg is geweest, worden van de hand gewezen.

In 1933 wordt de eerste steen gelegd voor de Amsterdamse Fordfabriek. Daarvoor komt Ford niet terug naar Nederland. Hij houdt het bij een telegram.

Er gaat het verhaal dat Ford zijn plannen in Rotterdam afgeblazen, omdat er geen water in de buurt was. Maar van dat verhaal klopt bijzonder weinig.

Bronnen:

“Henry Ford in Rotterdam.”. “Voorwaarts : sociaal-democratisch dagblad”. Rotterdam, 03-10-1930

“Bezoek aan de werf Wilton Feyenoord te Schiedam.”. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 04-10-1930

“ROTTERDAM EN FORD.”. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 12-03-1931

RTV Rijnmond – Rotterdam verspeelt Fordfabriek aan Amsterdam

Stichting Ons Rotterdam – Bouw Ford fabriek in Rotterdam, Harm Kramer

Tekst: Dave Datema

Gepubliceerd op: 01 oktober 2017

Verhaalnummer: 21