DEN HAAG – Vele tienduizenden jongeren (met name fans van Radio Veronica) hebben vandaag actie gevoerd tegen de nieuwe anti-piratenwet, die een einde zou maken aan de illegale radiostations die nu uitzenden vanaf de Noordzee. Het protest werd gehouden op en om het Binnenhof, waar de hoorzitting bezig was over de nieuwe regelgeving. De demonstratie verliep zonder problemen.
Hoeveel mensen er nu precies in Den Haag op de been waren is niet duidelijk. De schattingen lopen uiteen van 60.000 tot 200.000. Met dat laatste getal zou het een van de grootste demonstraties tot nu toe in de Nederlandse geschiedenis zijn.
Wat wel opvallend was is het verschil in publiek met andere demonstraties. Het publiek was een stuk jonger. Dat viel al op bij het verzamelen op het Malieveld. De deelnemers waren op allerlei methoden naar Den Haag gekomen: met eigen vervoer, met de trein of liftend. Of de demonstranten maakte gebruik van een van de tweehonderd bussen die Veronica had geregeld om mensen naar het Malieveld te brengen.
De mensenmassa, die volgens sommige media veel groter was dan de politie vooraf had ingeschat, was lange tijd niet in beweging te krijgen. Maar toen de groep eenmaal in beweging kwam, vulde het het volledige Binnenhof.
Dat het zo druk was, komt mede doordat de hoorzitting en de demonstratie samenvallen met de paasvakantie. Ook blijkt uit de opkomst hoe populair de radiozenders zijn.
“de grap doet de ronde dat de oudste Veronica-demonstrant volgende week negentien jaar wordt”
(Telegraaf, 19-04-1973)
Dit artikel gaat verder onder deze advertentie
Uit een bus op het plein op het Binnenhof stapten tal van prominenten uit zoals Willeke van Ammerooy, de Zangeres zonder Naam, Willeke Alberti en Arnold Mühren. De bekende voetbalscheidsrechter Frans Derks overhandigde de stapel met twee miljoen handtekeningen aan de voorzitter van de Tweede Kamer, Anne Vondeling.
Korte tijd later sprak ‘Ome Bul’ Verwey de tienduizenden mensen toe die op het Binnenhof (en daar ruim buiten) stonden. De inhoud van zijn korte toespraak (‘Veronica moet blijven als het volk dat wil’) werd met luid gejuich ontvangen.
Concert
Nadat alle bekenden naar binnen waren gegaan, bewoog de stoet zich weer in de richting van het Malieveld, waar inmiddels een concert was begonnen. Er waren optredens van de Dizzy Man’s band, Shocking Blue, de Golden Earring en de Cats, alhoewel de laatsten halverwege moeten stoppen, omdat de zanger zich niet goed voelt.
Ook tijdens het concert heeft de politie het uitermate gemakkelijk. Er valt geen onvertogen woord en de sfeer is uitstekend. De enige spelbreker is het weer, want het regent behoorlijk door. Als het concert rond zeven is uur afgelopen, gaat iedereen kleddernat naar huis.
Hoorzitting
De hoorzitting over de toekomst van de piratenzenders is dan ook al achter de rug. Tijdens de hoorzitting werd de ratificatie van het Verdrag van Straatsburg besproken. Dat verdrag werd al acht jaar geleden ondertekend, maar moest nog worden goedgekeurd door de Tweede Kamer.
In het verdrag worden piratenzenders illegaal gemaakt, in een straal van 200 kilometer vanaf de kust. Twee jaar geleden, na de bomaanslag op het zendschip van Radio Noordzee Internationaal, werd de discussie werd opgerakeld en vroeg premier Den Uyl aan de Tweede Kamer om het verdrag te ratificeren. Ook de komst van nieuwe zenders zoals Radio Caroline, Radio Atlantis en Radio Mi Amigo speelden daarbij een rol.
Niet alleen de mensen van Veronica zijn aan het woord geweest, ook bekende artiesten. Zij komen op de piratenzenders beter aan bod (en bij het publiek waar ze voor staan) dan in Hilversum.
“Laat Veronica blijven. Voor u, voor mij, voor het geheel Nederlandse volk”,
(Corrie Konings)
Ook Pierre Kartner (‘Vader Abraham’) deed een pleidooi. “Radio Veronica heeft Nederlandse popgroepen op een hoger niveau gebracht, amateurgroepen hebben Veronica nodig om op een hoger peil te komen.”
Het verdwijnen van Radio Veronica zou volgende vertegenwoordigers van de platenindustrie tot gevolg hebben dat de verkoop van grammofoonplaten zal dalen, met gevolgen voor de artiesten. Veel artiesten steken een hoop geld in hun muzikale carrière. Als de piratenzenders zouden verdwijnen, zouden ze mogelijk die leningen niet meer kunnen afbetalen.
Ook zijn de piratenzenders een goede manier om het werk van de Nederlandse artiesten in het buitenland te promoten.
En wat dan met Hilversum III? De nieuwe zender, waar ook popmuziek een rol moet krijgen, is geen alternatief. “Radio Veronica is opgezet met liefde voor de popmuziek; Hilversum III uit angst voor de popmuziek”, zeiden de aanwezigen.
Namens de NOS was de enige spreker programmacommissaris Wagenaar. Hij beweerde dat Hilversum III een veel groter bereik had dan Radio Veronica en Radio Nordsee, maar die opmerking werd weggelachen door het publiek.
Dit artikel gaat verder onder deze advertentie
Vlotgetrokken
En toeval of geen toeval. De bergers van Smit-Tak slaagden er dezelfde morgen in om het zendschip van Radio Veronica vlot te trekken vanaf het strand van Scheveningen. Het schip lag daar sinds 2 april, nadat een storm van zijn ankers had gerukt.
De afgelopen weken kreeg Veronica hulp van Radio Caroline. Die uitzendingen gaan vooralsnog door, zodat Veronica nu op twee golflengten zit.
De bergers van Smit-Tak kregen het vanmorgen rond tien uur voor elkaar om het schip weer in het water te krijgen. “We wisten dat wij ‘m vlot zouden krijgen”, zegt een woordvoerder in De Telegraaf. “Het was hoogwater, er stond een noordwester en bovendien was het springtij. In twee uur tijd was het gebeurd. Het schip moest maar over twee zandbanken de zee in getrokken worden. De eerste leverde wat problemen op, de tweede niet.”
De afgelopen weken werd het zendschip door duizenden mensen bekeken. Vanmorgen stonden er nog enkele honderden (de actie vond grotendeels in de vroege ochtend plaats) belangstellenden. Inmiddels ligt het schip weer op de vaste uitzendplek, zo’n vijf kilometer voor de kust. Dat de vlottrekking samenviel met de dag van de hoorzitting, noemde Veronica-directeur Bul Verwey een ‘teken aan de wand’.
Hoe ging het verder?
Het protest tegen de ratificatie van het Verdrag van Straatsburg was zinloos. De Tweede Kamer en ook de Eerste Kamer stemden voor en de zenders kregen te horen dat ze per 31 augustus 1974 de uitzendingen moesten staken.
Radio Caroline verhuisde richting Engeland en ging daar door met uitzending. Veronica knokte jarenlang voor een officiële zendvergunning. Pas in 1976 kreeg het een C-status, mede door een motie uit de Tweede Kamer en ingrijpen van de Raad van State. In de jaren ’80 volgde een B-status en een dubbele A-status.
Ook verscheen Veronica ook op televisie en stond het aan de wieg van de eerste commerciële televisiezender: RTL-Vernique (nu RTL4).
In 1995 verliet Veronica het publieke bestel en ging het commercieel verder.
Bronnen:
De Telegraaf – 19-04-1973 – Pleidooi in de Tweede Kamer voor ‘Veronica’
Trouw – 19-04-1973 – Tienduizenden naar Den Haag voor Veronica
Algemeen Daglbad – 19-04-1974 – Massaal op de bres voor zeezender