ROTTERDAM – Voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis is er een vijfling geboren. Het gaat om twee meisje en drie jongens, van tussen de 1340 en 1660 gram. Moeder en de kinderen maken het naar omstandigheden goed.
De kinderen zijn door een keizersnede ter wereld gekomen. Tussen de eerste en de laatste zaten zes minuten.
De vijfling werd zeven weken te vroeg geboren. Het was eigenlijk de bedoeling om de kinderen volgende week pas ter wereld te laten komen, maar vandaag bleek dat uitstel niet langer mogelijk was. Daarop werd de moeder Johanna van het Dijkzigt overgebracht naar het Sophia Kinderziekenhuis.
Inmiddels zijn de kinderen opgenomen in de couveuseafdeling van het ziekenhuis. De artsen wijzen erop dat er nog wat problemen zijn met de ademhaling van de baby’s, maar zijn optimistisch verwachten dat het goed komt.
Vijfling in Rotterdam geboren; vijf couveuses in Sophiaziekenhuis. Fotograaf: onbekend, Nationaal Archief/Anefo
Hormonenbehandeling
Vader Hendrik (34) en moeder Johanna (32) uit ’s-Gravenzande zijn al meer dan tien jaar getrouwd, maar hadden nog geen kinderen. De moeder werd behandeld met hormonen, om de kans op een zwangerschap te vergroten. Een eerdere behandeling leverde nog geen zwangerschap op.
De hele operatie werd gefilmd en gefotografeerd door twee fotografen van het ziekenhuis. De rechten op die beelden zijn verkocht door de ouders aan een landelijk ochtendblad.
Volgens gynaecoloog Wladimiroff van het Sophia Kinderziekenhuis is een vijfling een zeldzaamheid. De natuurlijke kans op een vijfling is één op de vier miljoen. Die kans wordt wel groter, als de vrouw behandeld wordt met hormoneninjecties.
“Het grote gevaar bij dergelijke zwangerschappen is dat kinderen veel te vroeg worden geboren”, liet Wladimiroff weten aan de GPD-bladen. “Over het algemeen streven we ernaar de geboorte uit te stellen tot de zevende maand van de zwangerschap. In bijna alle gevallen vindt de bevalling plaats door middel van een keizersnede.”
De vader van de vijfling bij de aangifte met de Rotterdamse burgemeester Van der Louw. Foto: Stadsarchief Rotterdam
Voor zover bekend is de vijfling de eerste in de Nederlandse geschiedenis. Er is in Groningen eerder een vijfling voorgekomen, voor de Tweede Wereldoorlog, maar de kinderen overleden tijdens de zwangerschap.
In 1969 werd in Engeland nog een vijfling geboren. De bekendste vijfling is de Dionne-vijfling uit Cananda. De kinderen uit het gezin werden wereldberoemd. oor hormoonbehandelingen zijn de afgelopen tien jaar in ons land wel al vier vierlingen geboren.
Rollen beschuit
In het ziekenhuis was het daarna groot feest. Er werden 65 (!) rollen beschuit aangerukt om het voltallige personeel mee te laten genieten van de opmerkelijke prestatie. “Deze zaken houden nooit op bij de zorg van artsen en nabij betrokken verpleegsters”, liet financieel directeur De Jong van het Sophia Kinderziekenhuis aan De Telegraaf weten.
De Jong: “De totale inzet van het hele personeel is nodig. Iedereen heeft spontaan de beste krachten in het spel gebracht.”
Komende maandag zal de vader bij de Rotterdamse burgemeester Van der Louw aangifte doen van de vijfling.
In de woonplaats van de kersverse ouders, ’s-Gravenzande, is een feestcomité opgericht.
Hoe ging het verder?
De geboorte van de vijfling is groot nieuws en staat dagenlang op de voorpagina’s. In de eerste dagen is er vooral aandacht voor de fysieke gesteldheid van de vijf kleintjes.
Het gewicht van de kinderen neemt eerst wat af, maar neemt daarna snel weer toe. Ook met de moeder gaat het goed, schrijven de kranten.
De Telegraaf had vijfduizend gulden betaald voor de exclusieve foto’s van de vijfling, geeft de vader later toe. Voor hetzelfde bedrag mag tijdschrift Margriet een serie schrijven over de kinderen en de opvoeding.
Het ziekenhuis en de familie worden na de bevalling overstelpt met cadeau’s en bloemen. Volgens sommige kranten was er na de bevalling in het ziekenhuis geen lege vaas meer te vinden.
Bijna twee maanden na de bevalling mogen de eerste kinderen naar huis. Twee maanden later is de familie compleet. Er wordt dan in ’s Gravenzande ook een feestje gevierd in een sporthal. Namens de bewoners van het plaatsje in het Westland krijgt de familie een speelkamer aangeboden
In juli krijgt de familie bezoek van koningin Juliana.
Koningin Juliana bezoekt Vijfling uit ’s Gravendzande. Foto: Bert Verhoeff, Nationaal Archief/Anefo
Primeur of niet?
Of er nu echt sprake was van een primeur is nog de vraag. Al snel duiken er verhalen op van eerdere vijflingen in Nederland. Zo zou er in 1957 in Roosendaal een vijfling zijn geboren, maar die kinderen waren ‘niet levensvatbaar’.
Ook in Scheveningen zou in 1719 een vijfling zijn geboren, maar ook die kinderen overleden al snel. De ouders hebben daarna de kinderen anderhalve maand opgebaard laten liggen. Grote drommen mensen zijn komen kijken in Scheveningen.
Zesling
De aandacht voor de vijfling van het Westland verdwijnt deels als een jaar later in Leiden een zesling ter wereld komt.
Bronnen:
NRC Handelsblad – 19-01-1976 – Vijfling geboren in Rotterdam
Limburgsch Dagblad – 19-01-1976 – Eerste vijfling in Nederland
Leeuwarder Courant – 19-01-1976 – Eerste Nederlandse vijfling maakt ’t goed
Trouw – 20-01-1976 – Al in 1719 vijfling in ons land
Het Vrije Volk – 14-02-1976 – Kunnen die arme schapen ’t helpen
Auteur: Dave Datema
Gepubliceerd op: 17-01-2021
Verhaalnummer:
