Dordtse raad akkoord: groot deel historisch centrum tegen de vlakte

DORDRECHT – De gemeenteraad van Dordrecht is vandaag akkoord gegaan met het saneringsplan voor een deel van het centrum. Van de 33 aanwezige raadsleden stemden er 28 voor. Honderden verouderde woningen in het centrum gaan tegen de vlakte.

Veel steden in Holland kampen met het probleem van verouderde wijken. Door de snelle ontwikkeling van de laatste honderd jaar, zijn er aan de rand van de historische kern wijken gebouwd, waarvan de woningen de eisen van de huidige tijd niet halen.

Complete huizenblokken zijn verkrot en niet bewoonbaar. Aanvoerroutes naar de belangrijkste winkelstraten kunnen de huidige verkeersstroom niet meer aan. Ook is er nauwelijks parkeergelegenheid. Dordrecht is daar geen uitzondering op.

In Dordrecht wordt al sinds 1949 gesproken over een grote sanering van de binnenstad. De binnenstad, waar het commerciële hart van de stad zich bevindt, is door de oude kleine straten nauwelijks bereikbaar.

Willem Wissing maakt een plan voor een nieuw stadshart, maar dat werd door een provinciale adviescommissie naar de prullenbak verwezen. Een van de leden van die commissie was Sam van Embden, die daarna zelf de kans kreeg om met het plan aan de slag te gaan.

Een jaar later werd het basisplan goedgekeurd door de gemeente. Vorig jaar werd de uitgewerkte versie gepresenteerd.

Bredere wegen

Het plan van ingenieur Sam van Embden bevat 101 hectare dat in vier fases wordt uitgevoerd. Voor de eerste fase (20 hectare) wordt 40 miljoen gulden uitgetrokken. Daarvan wordt 18 miljoen euro besteed voor de aankoop van gronden en panden.

Om de regionale functie van Dordrecht te verbeteren, moest het centrum beter bereikbaar worden. Sommige wegen werden verbreed of beter op elkaar aangesloten, zoals de Johan de Wittstraat en de Burgemeester de Raadtsingel. De belangrijkste verandering is de aanleg van een brede boulevard, net buiten het centrum, de Spuiboulevard. Daarvoor moet wel een deel van de Spuihaven gedempt worden.

De Spuiboulevard moet ervoor zorgen dat het nieuwe centrum goed bereikbaar is. Burgemeester Van der Dussen van Dordrecht: “Naar onze mening is de gedachte om alle autoverkeer uit een oude binnenstad te weren voor welke binnenstad dan ook dodelijk gevaarlijk. Daarom is in de directe nabijheid van de Dordtse binnenstad een zeer ruime boulevard als opvangcentrum voor het verkeer ontworpen waar ruime parkeergelegenheid zal zijn.”

Op de kruising van de nieuwe Spuiboulevard en de Stationsweg moet het nieuwe stadhuis worden gebouwd van Dordrecht. Tussen de boulevard en het Grotekerksplein moet een nieuw autovrij winkelhof komen. Ook komt er verder naar het oosten, ten zuiden van het Scheffersplein een nieuw winkelplein. De Sarisgang, nu nog een nietszeggend straatje, moet de brede winkelstraat naar het nieuwe plein worden.

Kritiek

Ondanks de overgrote meerderheid voor het plan is er wel kritiek op de voorstellen van Van Embden. Unaniem wordt betreurd dat de Spuihaven moet worden gedempt, toch ziet een overgroot deel van de Dordtse gemeenteraad de noodzaak in. Als de haven niet gedempt wordt, kan de Spuiboulevard, de nieuwe aorta van de Dordtse binnenstad, niet aangelegd worden.

Dit artikel gaat verder onder deze advertentie

De Stichting Binnenstad en Vereniging Oud-Dordrecht hebben 276 bezwaarschriften ingediend tegen de plannen van de gemeente. Een groot deel van die bezwaren gaan om de plannen rond de aanwezige monumenten in het plangebied.

Burgemeester Van der Dussen laat weten dat aan een groot deel van die bezwaren gehoor is gegeven. De meeste monumenten blijven bestaan. Slechts een klein aantal zal verdwijnen. Principiële bezwaarschriften tegen de sanering werden niet ontvankelijk of ongegrond verklaard.

Kosten

Hoe hoog het totale kostenplaatje zal worden is nog niet duidelijk. Het gemeentebestuur gaat ervan uit dat het rijk ten minste de helft van de kosten zullen vergoeden.

Hoe ging het verder?

Veel van de plannen die in 1962 werden goedgekeurd zijn uitgevoerd, maar niet van harte. Zelfs binnen de gemeente ontstond weerstand tegen de rigoureuze sloop van de oude panden.

In de jaren ’70 keerde burgemeester Van der Lee zich tegen de plannen, later gesteund door wethouder Nico Lamers.

De grote lijnen van het plan waren toen al uitgevoerd. Complete woonblokken waren gesloopt. De Spuiboulevard werd aangelegd, met het stadskantoor (op een andere plek dan aanvankelijk gewenst was). In het centrum kwam een plein, dat we nu kennen als het Statenplein.

De omstreden demping van de Spuihaven ging in ieder geval niet door.

Bronnen:

Algemeen Handelsblad – 07-05-1958 – Centrum Dordrecht wordt gesaneerd

Het Parool – 21-05-1958 – Dordtse raad neemt saneringsplan aan

Algemeen Handelsblad – 18-01-1962 – Dordtse raad nam saneringsplan aan

Dordrecht.net – 30-12-2011 – Saneringsplan 1962 staat uitgebreid in boek Geschiedenis van Dordrecht

Auteur: Dave Datema

Gepubliceerd op: 16-01-2022

Verhaalnummer: 166