Openbaar Vervoer | De dag van toen

ROTTERDAM – Na Den Haag, Amsterdam en Haarlem heeft Rotterdam nu ook een paardentram. De eerste lijn werd vanmiddag geopend tussen de Jonker Fransstraat en de Gedempte Binnenrotte. Binnenkort wordt de lijn verlengd naar het Beursplein.

De paardentram trok op de eerste dag bijzonder veel publiek. Zo maakten er meer dan zesduizend mensen gebruik van de paardentram.

Goedkoop is het vervoersmiddel niet. Een gemiddeld kaartje zal tussen de tien en twaalf cent gaan kosten.

Er zijn ook al plannen voor nog meer lijnen in de stad; bijvoorbeeld van het Beursplein naar het Park en van het Beursplein naar Station Delftsche Poort, over de Coolsingel.

De Noorderbrug over de Rotte in 1896. De paardentram, komend uit de Jonker Fransstraat, draait juist de brug op. Foto: Oud-Rotterdam010

RTM

De Paardentram is eigendom van de zeven maanden geleden opgerichte Rotterdamsche Trammaatschappij (RTM).

Eind vorig jaar konden mensen zich inschrijven om geld te steken in de maatschappij, tot 375.000 gulden per stuk. Dat leverde 71 miljoen gulden aan startkapitaal op.

Er waren bijna tweehonderd mensen die het volle bedrag in de nieuwe maatschappij investeerden. Dat komt waarschijnlijk door het succes in Amsterdam, waar vorig jaar meer dan zes miljoen mensen werden vervoerd.

Aankondiging uitgifte aandelen RTM. Het Vaderland 14 december 1878

De verwachting is dat de dagelijkse kosten van de firma rond de duizend gulden zullen liggen. Om alle kosten te kunnen dragen zijn er ongeveer tienduizend klanten nodig. Op de eerste dag ging het om 6313 passagiers.

Dit artikel gaat verder onder deze advertentie:

Hoe ging het verder?

Enkele dagen later werd de lijn verlengd naar het Beursplein. De officiële opening was op 7 juni met een groot bal bij de remise aan de Isaac Huberstraat.

De tweede lijn liet niet lang op zich wachten. Lijn twee liep van het Beursplein naar de Kievitslaan (Park). In het eerste jaar volgde zelfs nog een derde lijn, van het Beursplein via de Coolsingel naar het Stationsplein.

Bronnen:

RET – Anderhalve eeuw Rotterdam en Openbaar Vervoer – Maurits van den Toorn

Oud-Rotterdam010

Rotterdamsch Nieuwsblad – 23-12-1878 – Rotterdam

Het nieuws van den dag – 04-06-1879 – Gemengd nieuws

Arnhemsche courant – 04-01-1879 – Binnenland

Auteur: Dave Datema

Gepubliceerd op: 31-05-2020

Verhaalnummer:

DEN HAAG – Als eerste stad in Nederland heeft Den Haag nu een paardentram. De wagen rijdt voor The Dutch Tramway Company tussen Den Haag en Scheveningen.

De Paardentram is een initiatief van Cornelis Schoetens uit Den Haag. Hij had meerdere pogingen gedaan om een paardentram in Den Haag op te zetten, maar kreeg meerdere keren ‘nee’ te horen van de Haagse gemeenteraad. De laatste keer dat hij wel toestemming kreeg, was het Schoetens niet gelukt om de borgsom bij elkaar te krijgen.

De DTC is drie maanden geleden opgericht door Schoetens en wat investeerders. Vandaag reed de eerste paardentram door de stad. Het was vooral een uitje voor de investeerders.

“Vanaf de Parkstraat tot aan het Groot Stedelijk Badhuis te Scheveningen, waar de aandeelhouders der directie een dejeuner hebben aangeboden, bij gelegenheid der opening van de lijn.”
(Dagblad van Zuidholland en ’s Gravenhage, 24-06-1864)

De eerste Haagse paardetram, te weten het imperiaalrijtuig nr. 2 van de Dutch Tramway Company (1864-1867, route Kneuterdijk-Stedelijk Badhuis Scheveningen) op weg naar Scheveningen, langs de Scheveningseweg. Titelblad van de Tram-way March Galop, muziekstuk gecomponeerd door Louis. Met l.b. een gezicht op het Buitenhof (met toren Grote Kerk nog in de steigers -!-) en r.o. een gezicht langs de kust vanaf de kop van de Keizerstraat. Beeld: Haags gemeentearchief

In Scheveningen werd de paardentram opgewacht door een enthousiaste menigte. In het Badhuis werden meerdere speeches gegeven. De heren waren erg tevreden over de staat van het nieuwe vervoersmiddel.

“Iedereen, die de uitmuntende inrigting der rijtuigen van deze nieuwe onderneming en de daarvoor gebezigde paarden heeft gezien, sprak daarover een oordeel uit, dat voor het welslagen der onderneming geen twijfel meer overlaat.”
(Dagblad van Zuidholland en ’s Gravenhage, 24-06-1864)

Hoe ging het verder?

Twee dagen later, op 25 juni 1884, begon de paardentram echt met rijden. Eenmaand later volgde ook de tweeede lijn.

Dat ging niet geheel zonder problemen. Ondanks de lovende woorden van de directieleden en investeerders waren er wat technische problemen. Ook was er niet genoeg geld om de reparaties te voltooien.

Drie jaar later werd het bedrijf overgenomen door de Haagse Tramway Maatschappij. Later volgde de Société Anonyme des Tramways de La Haye, een Belgische opvolger. In 1887 volgde de Haagsche Tramweg Maatschappij, dat nu beter bekend is als de HTM.

Bronnen:

Dagblad van Zuidholland en ’s Gravenhage – 24-06-1864 – Laatste Berigten